Münster, oud en betoverend, jong en spannend

1648 is een eerbiedwaardige datum van historische betekenis voor Münster en zelfs voor heel Europa. 1648 is ook een locatie, nog van recente datum, maar helder en licht en hoog boven de daken van het historische centrum van de stad. ‘1648’ zo heet ook de bovenste verdieping van het raadhuis die sinds een recent raadsbesluit toegankelijk is gemaakt voor bezoekers. Deze plek, midden in de stad, biedt een adembenemend uitzicht naar alle kanten tot ver in de omgeving. Het is de ideale locatie om een overzicht te krijgen van de structuur van deze zo oude en toch zo jonge stad. Maar voor een persoonlijke beleving van Münster moet je dan weer naar beneden komen en een paar passen over de kleine, stille Platz des Westfälischen Friedens met de beroemde sculptuur van Chillida gaan om dan weer in de drukte van de Prinzipalmarkt te duiken.

Overal waar je gaat of staat in het hart van het centrum van de 1200-jaar oude Hanzestad zijn er historische sporen te vinden die duidelijk maken waarom Münster een van de ‘historic highlights of Germany’ is. In Münster werd Europese geschiedenis geschreven met de Vrede van Westfalen die in 1648 een einde maakte aan de Dertigjarige Oorlog (en trouwens ook aan de Tachtigjarige Oorlog tussen de Nederlanden en Spanje). Vandaar dat aan het historische raadhuis van Münster met zijn Vredeszaal en aan zijn tegenhanger, het raadhuis van Osnabrück, het ‘Europees Erfgoedlabel’ is toegekend. Het panorama van de pronkvolle koopmanshuizen, de toren van de St. Lambertikerk, met zijn ijzeren kooien die herinneren aan het bloedige einde van de Wederdopersopstand, even verderop de machtige St. Paulusdom, het barokke kasteel waar een van de grootste Duitse universiteiten is gehuisvest, prachtige kerken en elegante herenhuizen, zij alle vertellen het verhaal van een rijke stadshistorie.

Het gevoel door een museum te lopen, bekruipt je hier echter nooit. Zelfs in het historische centrum van de stad merk je hoe jong de stad aanvoelt. Münster is een stad met 60.000 studenten en ieder jaar weer zorgt een nieuwe jaargang voor een bruisend levensgevoel. De studenten maken 20% uit van de bevolking en voor een stad met 300.000 inwoners is dit uniek in heel Duitsland.

Zo oud en toch zo jong betekent ook dat de ‘stad van wetenschap en flair’ steeds weer voor charmante contrasten goed is. Het enige Duitse Picasso-Museum met de grootste grafiekcollectie van deze kunstenaar wereldwijd bevindt zich achter de façade van een adellijke Westfaalse residentie. Pareltjes van barokke bouwkunst vind je naast iconen van hedendaagse architectuur. Oude industriegebouwen bieden onderdak aan hippe clubs. Je kunt er elegant shoppen onder arcades, er zijn trendy concept stores om in rond te snuffelen en vlak om de hoek wacht er een van de mooiste markten van heel Europa. Hier worden niet alleen regionale streekproducten uit het Münsterland aangeboden, maar ook biologische specialiteiten of mediterrane delicatessen. Hoog boven de daken van Münster oefent een jonge musicologe een van de oudste ambten in de stad uit als zij op haar hoorn blaast als torenwaakster. En er is nog meer muziek. Er is een symfonieorkest met een traditie van meer dan 100 jaar en een muziekschool en conservatorium die het muzikale landschap van Münster voortdurend verrijken met nieuw talent.
En dan is er nog dat onmogelijke duo, de zelfgenoegzame en elitaire hoogleraar en de boerse fan van St. Pauli, de voetbalclub uit Hamburg. Onmogelijk? Niet in Münster. De Tatort-detectives professor Boerne en commissaris Thiel zijn – samen met de wonderlijke speurneus Wilsberg bij het ZDF –twee van de populairste ambassadeurs van de stad.

Het moet de charmante mix van traditie en actualiteit zijn die het bijzondere Münster-gevoel uitmaken. Deze link legt ook de ‘binnenhof’ architectuur van het LWL Museum für Kunst und Kultur, het grootste van de 30 musea in Münster Deze musea beslaan de hele bandbreedte, van de duizenden jaren oude kunstwerken in de kathedraal tot de hedendaagse kunst in de Kunsthalle en uit de kringen van de kunstacademie. In de vroegere Dominicanenkerk, in het centrum van de stad, vindt de bezoeker het kunstwerk van Gerhard Richter dat de titel draagt ‘Zwei Graue Doppelspiegel für ein Pendel’. Het is een slinger van Focault die een plek van stilte markeert waartoe mensen op zoek naar rust zich haast magisch aangetrokken voelen (wegens verbouwing voor korte tijd gesloten).

De stad heeft haar internationale reputatie vooral te danken aan ‘Skulptur Projekte', een kunst manifestatie die sinds 1977 om de tien jaar honderdduizenden kunstliefhebbers naar de stad lokt om de ‘kunst in de openbare ruimte’ te bewonderen. Inmiddels staan al meer dan 60 sculpturen op vaste plekken in de stad. Er zijn werken te zien van o.a. Claes Oldenburg, Ilija Kabakov en Henry Moore.

Afgezien van de kunst, wordt de publieke ruimte in Münster ook graag benut als podium. Bijvoorbeeld als de kooplieden tijdens het traditionele Hansemahl uitnodigen plaats te nemen aan de lange tafels, of tijdens de ‘Schauraum’, het festival van musea en galeries met z'n coole lounge-sfeer op een rood tapijt. Ook het jaarlijks stadsfeest ‘Münster mittendrin’ doet zijn naam eer aan met podia en kraampjes in de hele binnenstad. En zelfs de wielrenners die deelnemen aan de Sparkassen Münsterland-Giro en de deelnemers aan de Volksbank-Münster-Marathon hechten zeer aan de sfeer van de Prinzipalmarkt tijdens de laatste meters. Parallel aan deze traditionele evenementen slaagt de jonge scene in Münster er steeds weer in nieuwe locaties te vinden voor experimenten. Bijvoorbeeld op het braakliggende industrieterrein aan de Hawerkamp dat zich met zijn clubs en festivals heeft ontwikkeld tot een hotspot voor de Duitse Independent-scene.

Ondanks de overvloed aan indrukken, bij het Münster-gevoel hoort altijd ook de buitenlucht. Overal zijn er groene plekjes die te voet of met de fiets – het belangrijkste vervoersmiddel van Münster – gemakkelijk bereikbaar zijn. Zoals aan de Promenade, achter het kasteel in de paradijselijke Botanische Tuin, aan de Aasee, waar de bezoeker op de trappen en terrassen van een vleugje strandsfeer kan genieten. Of even buiten de stad, in het parklandschap van het Münsterland met zijn dromerige waterkastelen.

Weer terug in de stad, kun je nog altijd overwegen mee te gaan met een gids om sporen van de Wederdopers te vinden. En vanavond? Een voorstelling in de opera of een optreden van hedendaagse jonge avantgardistische dansers? Misschien toch nog een dagje langer blijven? Of weer gauw terugkomen?

Informatie:

www.stadt-muenster.de/nl/tourismus

Münster, oud en betoverend, jong en spannend

1648 is een datum van historisch belang voor Münster en heel Europa. 1648 is ook een plek, helder en licht en hoog boven de daken van het historische centrum van de stad. ‘1648’ zo heet de bovenste verdieping van het raadhuis die sinds kort toegankelijk is voor gasten. Het is een plek midden in de stad en met een adembenemend uitzicht naar alle kanten over deze oude, en toch ook zo jonge stad. Maar om de stad echt te kunnen ervaren, moeten we weer afdalen naar de drukte in de stad rond de Prinzipalmarkt.

Waar je ook gaat of staat, overal zie je waarom Münster behoort tot de ‘Historic Highlights of Germany’. Met de Vrede van Westfalen, die in 1648 een einde aan de Dertigjarige Oorlog maakte, werd hier Europese geschiedenis geschreven. Daarom draagt het historische raadhuis het ‘Keurmerk voor Europees Cultureel Erfgoed'.
Het panorama van de koopmanshuizen met hun puntgevels aan de Prinzipalmarkt, de machtige St. Paulusdom, het barokke kasteel, sporen van de Wederdopers, eerbiedwaardige kerken en elegante adellijke verblijven bepalen het stadsbeeld.

In Münster heb je nooit het gevoel in een museum te zijn. Het is verrassend hoe jong de meer dan 1200 jaar oude stad is. Voor de bruisende sfeer en ‘vers bloed’ zorgen de 60.000 studenten. Hun aandeel in de bevolking is voor een stad met meer dan 300.000 inwoners voor Duitsland uniek.

Overal waar men gaat of staat, duiken daarom verrassende contrasten op. Zo vind je het enige Picasso-Museum in Duitsland achter een adellijke Westfaalse gevel en de Pendel van Gerhard Richter in het gewelf van een geseculiseerde kerk in de oude binnenstad. Juweeltjes van barokke bouwkunst naast iconen van hedendaagse architectuur. Stijlvol winkelen onder de arcaden, en boerenproducten op een van de mooiste weekmarkten in Europa. Een jonge muzikante als torenwachter die een van de oudste ambten in de stad bekleedt. Het ‘onmogelijke duo’ professor Boerne en commissaris Thiel uit ‘Tatort’ zijn twee van de populairste ambassadeurs van de stad. Het is een fascinerende mix die Münster zo charmant maakt. Een fascinerende combinatie van langzaam gegroeide traditie met het bruisende leven van nu.

Even fascinerend is het culturele spectrum in de stad. Hetzij kunst in de openbare ruimte die in het kader van Skulptur Projekte overal in de stad staat, of de kunst in een van de meer dan 30 musea, of op vaak tijdelijke locaties die in beslag worden genomen door een bruisende jonge creatieve scene. De historische binnenstad en het kasteel vormen een prachtige podium voor het traditionele Hansemahl of Museumsfest Schauraum, voor paardensport en top-gastronomie tot en met de Sparkassen Münsterland Giro of de Volksbank Münster Marathon.

Wie even wil uitblazen, vindt overal wel groene plekjes die goed bereikbaar zijn, zeker met de fiets, het belangrijkste vervoersmiddel van Münster. Bijvoorbeeld in de Schlossgarten, langs de Promenade of aan de Aasee. Tijd om even na te denken. Vanavond naar de opening in de Kunsthalle? Een Altbier bij de Kiepenkerl? Of liever een cocktail bij de haven? Misschien nog een dagje langer blijven? Of weer gauw terugkomen?