De torenwachter van Münster

In de torenkamer van St. Lamberti verrichten torenwachters sinds vele honderden jaren hun dienst. In de oorkonden werd een dergelijke torenwachter voor het eerst vermeld in 1383. 631 jaren later werkt de eerst vrouw op deze post. Martje Thalmann is sinds januari 2014 de torenwachtster van St. Lamberti.

---

Traditioneel is de torenwachter een medewerker van de stad en niet van de kerk. Terwijl het beroep van in de late Middeleeuwen tot in de vroege nieuwe tijd gold als „oneerlijk”, in de zin van „zonder standing”, zijn de Münsteraners vandaag de dag trots op hun torenwachter en de lange traditie.

Ook vandaag behoort het nog tot de taken van de torenwachtster, om vanop 75 meter hoogte van de kerktoren van St. Lamberti uit te kijken naar brand. Eventueel geziene branden meldt ze onmiddellijk aan de brandweer, met dewelke de torenkamer telefonisch in contact staat.

Een verdere en ver te horen taak van de torenwachtster is het „toeten“. Tussen 21 uur en middernacht weerklinkt dagelijks behalve op dinsdag om het halve uur de hoorn van de torenwachter, een imitatie van 1950 van de eerbiedwekkende hoorn uit de 16^de eeuw. Het tijdssignaal wordt telkens in alle windstreken getoet: Prinzipalmarkt en Lambertusfontein in het zuiden, Domplatz in het westen, Drubbel in het noorden... Over de vierde windstreek, het oosten, luidt het in de legende, dat daar ooit een kerkhof zou zijn geweest. „En de rust van de doden mag men zoals bekend niet storen, anders gebeuren er op het einde nog zo enge dingen zoals in de ‚Totentanz‘ van Goethe“, verklaart Martje Thalmann met een knipoog.

Voordat ze torenwachtster van St. Lamberti werd, heeft Martje Thalmann muziek en geschiedenis gestudeerd. Nu wekt ze met de koperen hoorn en met haar werk een stukje stadsgeschiedenis tot leven. Tegelijkertijd heeft samen met haar ook de moderne tijd zijn intrek genomen in de torenkamer – in de vorm van het internet. De torenwachtster schrijft een blog. Op die manier kunnen ook de geïnteresseerde lezers deel hebben aan haar werk op de St. Lamberti-kerktoren – tenminste virtueel. Want om verzekeringsredenen zijn openbare rondleidingen jammer genoeg niet mogelijk.

---

---